گچ و آهک / مصالح ساختمانی
وبلاگ حرفه و فن
حرفه و فن

گـچ
سنگ گچ طبیعی، سولفات آبدارکلسیم CaSo4,2H2O در رده سنگهای رسوبی است ودارای سختی2 میباشد.  گچهای ساختمانی از گرفتن تمام ویا قسمتی از آب تبلور سنگ گچ با پختن و آسیاب کردن آن بدست می آیند.سنگ گچ طبیعی جسمی است بی رنگ، و بندرت به صورت خالص یافت میشود.

تهیه و پخت گچ
منظور از پختن سنگ گچ جدا کردن تمام یا قسمتی از آب شیمیایی آن است.
 تا حرارت 107 درجه، سنگ گچ به حالت طبیعی باقی میماند.
 بین 107 تا180 درجه، کم کم مقداری از آب شیمیایی گچ از بین میرودوبه CaSo4,1/2H2O تبدیل میشود که همان گچ ساختمانی است.حجم این گچ بعلت خروج آب 10 تا 14 درصد کم میشود.
 در حرارت 200 درجه،  باز هم سنگ گچ آب از دست میدهد وبه گچی با فرمول /10H2O CaSo4,3 تبدیل میشود.این گچ میل ترکیبی زیادی با آب دارد وازگچ ساختمانی زود گیرتراست.
 اگر حرارت پخت سنگ گچ تا درجه 300 افزایش یابدتمام آب خود را از دست داده وبهCaSo4  تبدیل میگردد که به آن،  (گچ خشک) یا «انیدرید»میگویند. میل ترکیبی آن به حدی است که حتی با بخار آب هوا نیز ترکیب میشود.
 در حرارت بیش از300 درجه تا 780 درجه (گچ خشک) یا (انیدرید کند گیر)حاصل میشود که میل ترکیبی کمی با آب دارد.
 در حرارت 780 تا 1000 درجه گچ استریش تهیه شده،که در کشور آلمان بیشتر معمول است این نوع گچها با حضور بعضی مواد شیمیایی با آب قابل ترکیب است وچون ملاتی کندگیر است،مقاومت نهایی آن بسیار خوب است.
 در حرارت بیش از 1000 درجه سنگ گچ تجزیه شده وبه Cao و so3 تبدیل میشود.

اگر سنگ گچ را در درجه حرارت 500 درجه پخته و آسیاب کنند ودر محلول زاج خمیر شود وسپس دوباره بپزند وآسیاب کنند،گچ مرمری یا گچ کین (گچین) به دست می آیداین گچ در برابر آب مقاوم است و خراب نمی شوداز ملات این گچها برای اندود کردن گرمابه ها و جاهای نمناک مورد استفاده قرار میگیرد همچنین در مجسمه سازی ساخت مرمر مصنوعی،گچ بری وتزئینات داخل ساختمان بکار میرود. 3  نوع کوره برای پخت گچ وجود دارد:
 کوره ها ی چاهی: قدیمیترین نوع آن که هنوز در ایران معمول میباشد چون نمی توان تنظیم خاصی روی حرارت آن داشت هم مقدار انرژی تلف شده بیشتر است و هم بازده کمی دارد.
 کوره ها ی تاوه ای: سنگ گچ را در این کوره ها برشته میکنند سنگ گچ را در دیگهای بخار ریخته وحرارت می دهند.مزیت این روش حرارت دیدن یکسان تمام دانه های گچ میباشد.
 کوره ها ی گردنده: در این کوره ها هوای گرم از داخل کوره به سنگ گچ آسیاب شده می دمد دانه های ریز شده با گرفتن حرارت لازم به گچ تبدیل می شوند این نوع کوره ها بسیار مقرون به صرفه است.
خواص و ویژگیهای گچ
گرفتن ملات گچ با پاشیدن گچ در آب وهم زدن آن آغاز میشود.وپس از آن با تشکیل بلور های سوزنی شکل مجددا به سنگ گچ تبدیل میشود.در یک لیتر آب خالص معمولا بین 67 تا 88 گرم گچ حل میشود. ملات گچ بسیار زودگیر است امّا نبایدقبل از 4 دقیقه گرفتن آن شروع و بیش از 10 دقیقه پایان یابد.موادی مانند سریشم و گردآهک باعث کندگیرشدن گچ میشوددر ایران بیشتر برای این کار از خاک رس استفاده میشود هم فراوان است وهم در مصرف گچ صرفه جویی میشود. برعکس برای زودگیر نمودن آن از آب گرم ویا نمک طعام وکلرورمنیزیم استفاده میشود.
ملات گچ دارای خواصی مانند اینکه صدا را پخش نمیکند، نمی سوزد واز گسترش آتش جلو گیری میکند،یخ نمی زند.همچنین هنگام گرفتن اضافه حجم داشته و تمام ریزه سوراخها را میگیرد.از این رو برای مجسمه سازی وقالب گیری بسیار مناسب است. به علّت نداشتن سوراخ های ریز، اندودی بهداشتی،  برای عدم نفوذ حشرات و قارچها می باشد.
ملات گچ کشته در موقع گرفتن ازدیاد حجم ندارد، ملات گچ کشته برای رویه اندودهای گچی استفاده میشود. گچ تحریر ملات گچ کشته است که درجه سختی آن نیز از یک کمتراست.

گچ کشته
پودرگچ را از الکهای ریز عبور داده ،به داخل آب ریخته و به هم میزنند.هنگامی که گچ به سفت شدن نزدیک میشودمجددا به آن آب اضافه میکنند وملات را مالش میدهند.چندین بار این عمل را تکرار میکنند تا از تشکیل بلورهای سوزنی شکل جلوگیری نمایند.پس از اینکه از سفت نشدن ملات اطمینان حاصل کردند وچون بسیاردیرگیراست در زمانهای مورد نیاز از آن استفاده میشود ضخامت گچ کشته هنگام کار نباید بیش از 2 میلیمتر باشد زیرا در لایه های ضخیم تر هنگام خشک شدن ترک برمیدارد.

 



آهـک
آهکی که در کار های ساختمانی مصرف می شود CaO می باشد که از پختن سنگ آهک یا کربنات کلسیم به فرمول 3CaCO بد ست می آید سنگ آهک خالص ،بی رنگ ،بلوری با درجه سختی 3 است.

انواع سنگهای آهکی
1. سنگهای آهکی معمولی : از ته نشین شدن مواد آهکی محلول درآب دریاها تشکیل شده، ودارای فسیل می باشد.
2. سنگهای آهکی مرجانی : که از باقیمانده جلد حیوانات دریایی در کف دریاها و اقیانوسها بوجود آمده اند.
3. سنگهای آرا گونیت و تراورتن : که از ته نشین شدن مواد آهکی محلول در آب گرم چشمه های اطراف آتشفشانها تشکیل شده اند.
4. سنگ آهکی دولومیتی : که از ترکیب کربنات منیزینم و کربنات کلسیم تشکیل شده و جزء مواد دیر گداز است.(نسوز)
5. سنگ مرمر : سنگ آهک دگرگون شده که تحت فشار ودمای زیادی قرار گرفته است.
6. سنگ آهک قیری : که از نفوذ نفت خام در سنگهای آهکی و جدا شدن روغنهای سبک آن حاصل شده است.
7. مارن یا سنگ گل آهک طبیعی : که ترکیبی از خاک رس و سنگ آهک و ممکن است 25تا 60  درصد وزن آن خاک رس باشد.
پخت و تهیه سنگ آهک
منظور از پختن سنگ آهک جدا کردن CO2 از 3CaCO به وسیله حرارت بوده، یعنی CaO که همان آهک ساختمانی میباشدحاصل میایدآهک قبل از پخت و بعد از پخت بصورت جامد است اما CO2 قبل از پخت جامد وبعد از آن گاز میباشد.

 

کوره های آهک پزی:
 کوره های چاهی : شبیه کوره های آجرپزی و گچ پزی بوده وبا سیستم سنگ آهک و آتش ثابت می باشدبازده کم، اتلاف انرژی وپیوسته نبودن کار،از اهم مشخصات آن میباشد.
 کوره حلقه ای : این کوره شبیه کوره های هوفمان است وبرای تهیه آهک بمقدار زیاد به کار میرود کار آن پیوسته و جنس آهک حاصله مرغوب می باشد.
 کوره ایستاده : این کوره مخروطی ناقص واز بالا بارگیری و از پایین حرارت داده میشود، ظرفیت روزانه آن به 150 تن می رسد.
آهک حاصله بنام (آهک زنده =  CaO) را نمی توان در ساختمان سازی مصرف نمود، ازاین رو، بایستی قبلاً به آن آب اضافه نمود تا هیدراته شود وبه صورت خمیر یا پودر آبدیده درآید. آهک زنده میل ترکیبی زیادی با آب دارد و هنگام ترکیب،حرارت زیادی پس میدهد و به Ca(OH)2 تبدیل می شود.

H2O                   Ca(OH)2                                              +   CaO        


آب آهک زنده                                                                 
ملات آهک شکفته وماسه دربرابر((CO2 هوا 3CaCO تبدیل میشود. برای آنکه آهک شکفته در ملات ماسه آهکی با CO2 هوا ترکیب شود باید هوا نمناک باشد. اگر در روزهای نخست مصرف ملات ماسه آهک، نم به ان نرسد ملات نمیگیرد و به اصطلاح می سوزد. ملات 1 به 3 آهک شکفته و ماسه پس از 12 تا 24 ساعت شروع به گرفتن و پس از 28 روز گرفتن آن کامل می شود، ولی سخت شدن آن سالها ادامه دارد.
آهکهایی که ناخالصی آنها رس یا سیلیس باشد دردرجه حرارت 1200 تا 1400 پخته می شود که به آن آهک آبی میگویند، این آهک در آب وا نمی رود و شکفته نمی شود، باید آن را آسیاب کرد بعد به آن آب اضافه کرد آهک آبی در ساختما نهای زیرآبی که نیاز به مقاومت زیادی ندارد مصرف میشود.آهکهای معمولی (هوایی)در صنایع، راهسازی، ساختمان سازی، ودیگر صنایع کاربرد دارد.

 

 


برچسب:, :: :: نويسنده : قاسمی

درباره وبلاگ

به نام خالق هستی .به وبلاگ من خوش آمدید.این وبلاگ توسط قاسمی دبیر حرفه وفن طراحی گردیده است.اميد است همکاران، دوستان و دانش آموزان عزيز با نظرات و پيشنهادات سازنده خود،در هر چه بهتر شدن مطالب اين وبلاگ مرا ياري نمايند.
نويسندگان


آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 3
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 3
بازدید ماه : 60
بازدید کل : 574360
تعداد مطالب : 445
تعداد نظرات : 9
تعداد آنلاین : 1